In de (glas)tuinbouw wordt slimme software al langer gebruikt, om door middel van beeldherkenning gewassen te kunnen onderscheiden en processen te automatiseren. In de visserij is deze techniek nog niet ontwikkeld. In samenwerking met Wageningen UR wordt in het project FDF gewerkt aan automatische beeldherkenning. Slimme software leert steeds beter vissoorten herkennen, ook wanneer deze door elkaar op de opvoerband liggen en zelfs wanneer ze ondersteboven liggen.

Waarom dit project?

De aanlandplicht is verankerd in Europese regelgeving en houdt in dat alle vangst, ook de ongewenste bijvangst, geregistreerd en aan wal gebracht moet worden. Deze onwerkbare aanlandplicht is de Europese vertaling van het denken over een discardban, het minimaliseren van ongewenste bijvangst. Vooropgesteld moet worden dat de aanlandplicht een regel is die bedacht is door mensen die ver van de praktijk af staan. Het doel is om vissers te stimuleren om selectiever te vissen en om meer zicht te krijgen op wat er gevangen wordt (gewenste én ongewenste vangst). De aanname dat het in alle visserijen mogelijk is om ongewenste bijvangst te mijden is in onze gemengde visserijen momenteel een utopie, ondanks veelvuldige en verwoede pogingen daartoe. Onderzoek in deze richting gaat uiteraard onverminderd door.

Het aan wal brengen van ongewenste vangsten vraagt aan boord om ruimte die ten koste gaat van marktwaardige vis. Ook de verwerking van deze ongewenste bijvangst kost veel tijd, gemiddeld zouden er 3,6 mensen extra mee moeten. Daar is geen plek voor op een kotter en deze extra mensen zouden ook betaald moeten worden. Omdat vissers echter loon ontvangen op basis van de besomming (de opbrengst van de verkochte vis) zouden vissers in dat geval veel minder gaan verdienen, terwijl ze harder moeten werken. Dat betekent dat het lastig, zo niet onmogelijk wordt om nog bemanning te vinden.

Het denken over een discardsban gaat echter niet van tafel, dus we zijn als VisNed op zoek naar manieren om deze onwerkbare aanlandplicht te vervangen door een werkbare regeling, waarbij gekeken moet worden naar wat het doel van een discardban is.

Hoe zit het met selectiviteit?

Er lopen diverse projecten om de selectiviteit te verbeteren. Maar onze vloot vist op doelsoorten die niet in scholen zwemmen, het is immers een gemengde (bodem)visserij. Daarom is het op dit moment onmogelijk om alle ongewenste bijvangst te vermijden. Tegelijk wordt er hard gewerkt aan verbeterde overleving van ongewenste bijvangst. Het beter registreren van vangsten, daar kunnen we echter wel wat mee, mits dit in dienst is van de visserman.

Van aanlandplicht naar registratie

De insteek van FDF, is om uiteindelijk door verbeterde vangstregistratie die de visser geen extra werk kost, te voorkomen dat de bijvangst aan wal moet worden gebracht. Nu al, profiteert de hele visserijvloot van uitzonderingen op de aanlandplicht, die mogelijk zijn dankzij FDF en onze vissers die hier aan meewerken.