De feiten boven tafel krijgen en zodoende de vangstmogelijkheden beter laten aansluiten op de realiteit. Dat is de inzet van VisNed binnen verschillende projecten gericht op roggen. Het project Sumaris heeft van 2017 tot en met 2020 gelopen en VisNed was betrokken als waarnemend partner, deze week vond de eindconferentie plaats.
De doelstelling van Sumaris was om voor het Engelse Kanaal en de Noordzee concrete en internationaal gedragen beheersmaatregelen voor roggen te ontwikkelen.
Verschillen in roggensoorten
Op zee zien vissers dat roggenvangsten toenemen, de vangstmogelijkheden zijn echter te beperkt om daar goed gebruik van te kunnen maken. De stekelrog wordt inmiddels breed als een gezond bestand beschouwd maar kan momenteel niet optimaal benut worden, onder meer vanwege het gezamenlijk quotum voor de verschillende roggensoorten.
Met de stekelrog gaat het heel goed, maar tegelijk kunnen de overige soorten binnen het roggenquotum onvoldoende nauwkeurig beheerd worden. De beheersmaatregelen die binnen Sumaris zijn ontwikkeld richten zich daarom op hogere benutting van stekelrog, en strakker beheer voor de blonde, gevlekte, koekoeks- en kleinoogrog.
Meerdere onderzoeken in één
Er zijn binnen Sumaris verschillende onderwerpen onderzocht. Zo is er onderzoek gedaan naar de roggenbestanden; verschillende roggensoorten laten een opwaartse trend zien. Daarnaast is werk verzet om de leeftijdsbepaling van roggen te verbeteren om daarmee nauwkeurigere vangstadviezen mogelijk te maken.
Roggen hebben namelijk geen gehoorbeentjes (otolieten) zoals die voor andere vissen worden gebruikt om de leeftijd te bepalen, om te zien hoe oud een rog is wordt er naar de wervels gekeken, een methode die nog niet helemaal optimaal werkt. Er is ook verder overlevingsonderzoek uitgevoerd met heel behoorlijke tot heel goede overlevingscijfers als uitkomst. Interessant is ook de een smartphone app die nog in ontwikkeling is, die op basis van een foto een rog moet kunnen identificeren.
In het project zijn diverse producten ontwikkeld om het roggenbeheer te verbeteren, zoals lesmateriaal voor visserijscholen en een identificatievideo. Daarnaast is er een kaart voor identificatie en hanteren van roggen geproduceerd voor gebruik aan boord.
Beheersmaatregelen
De beheersmaatregelen zijn er op gericht dat er een specifiek stekelrog quotum komt, zodat die soort beter benut kan worden terwijl de andere rogsoorten daar niet onder lijden. Ook richten maatregelen zich op het gezamenlijk gefaseerd invoeren en gelijktrekken van minimummaten.
Zo kunnen roggen zich voortplanten voordat ze gevangen worden, waardoor het bestand groeit en we alleen de rente opvissen. Het eerste voorstel is om voor stekelrog een kleinere minimummaat te hanteren dan voor de andere rogsoorten. VisNed neemt actief deel aan deze beheersdiscussie.