De NVWA heeft onlangs bekend gemaakt dat de regels rond het aanlanden van vis, waarbij transport na een andere haven aan de orde is, gewijzigd worden. Deels wordt een vereenvoudiging doorgevoerd maar andere regels zorgen voor onwerkbare situaties. De regels gaan vandaag, 1 april, in.
Nederland heeft vorig jaar van de Europese Commissie (EC) een flinke tik op de vingers gekregen wat geleid heeft tot een infractieprocedure. De NVWA heeft de zaken bij controle van aanlandingen van visproducten niet op orde.
Nederland paste wel regels toe, zoals in 2012 vastgelegd, maar beschikte niet meer over een goedgekeurd controleplan en toezicht werd door de EC als zwaar onvoldoende gekwalificeerd.
Nu is een nieuw Controleplan “Wegen na vervoer” en steekproefplan voor “Wegen aan boord” opgesteld en onlangs toegelicht aan een vertegenwoordiging van aanvoerders en visafslagen.
Kort gezegd komen de regels op het volgende neer.
- Voor kotters die een Nederlandse haven binnen lopen en hun volledige vangst in de visafslag ter plaatse aanbieden verandert er niets. Binnen 48 uur na lossing moeten de definitieve vangstcijfers ingediend worden.
- Voor kotters die een Nederlandse haven binnen lopen en hun volledige vangst in een visafslag in een andere Nederlandse haven aanbieden vervalt de verplichting om aan boord te wegen.
Daar staat tegenover dat de volledige vangst in de visafslag gewogen moet worden. Deze regel geldt voor alle vaartuigen ongeacht de vlag. De in de visafslag vastgestelde hoeveelheden dienen voor de definitieve vangstopgave binnen 48 uur.
Met name vissers op Noorse kreeft worden geraakt omdat zij doorgaans de Noorse kreeft naar de afnemer sturen en de overige vangst naar de visafslag.
Ten eerste is het natuurlijk wrang te constateren dat een eerdere verplichting van het wegen aan boord te schrappen als voorwaarde voor transport en dat hiervoor onwerkbare regels voor terug komen.
Ook visafslagen en vervoerders worden geconfronteerd met strengere c.q. onwerkbare regels. Zo mag een vervoerder alleen nog vangsten van meerdere schepen vanaf één haven transporteren. Vervoeren vanuit meerdere havens in één vrachtauto is niet meer toegestaan. Inefficiëntie en aanzienlijk hogere kosten zijn het gevolg.
Internationaal transport
De NVWA heeft andere lidstaten op de hoogte gebracht van de Nederlandse wijzigingen. Daarbij geldt nu één regel; voordat vanuit een buitenlandse haven transport naar Nederland plaats vindt moet eerst de hele vangst gewogen worden waarbij de weging aan boord niet telt, omdat de weging onder toezicht moet plaats vinden. Alleen in Boulogne is een dergelijke voorziening getroffen.
Een oplossing kan zijn als de NVWA controleplanen afspreekt met lidstaten waar Nederlandse vissers aanlandingen doen. Hierbij kan gedacht worden aan Denemarken, Duitsland, België of Frankrijk.
Echter, ondanks noodzaak en dringend beroep vanuit de visserijketen (aanvoerders, visafslagen en vervoerders) weigert de NVWA dergelijke controleplannen af te spreken.
Papieren oplossing
De NVWA geeft alleen een papieren oplossing in de vorm van een steekproefplan maar omdat dan de volledige vangst aan boord gewogen en naar soort en grootteklassen gesorteerd moet worden maar het leeuwendeel van de vloot kan hiervan geen gebruik maken. Alleen Flyshooters zijn hiervoor uitgerust maar twinriggers en boomkorkotters kunnen dit gewoonweg niet.
De vraag is dan ook wat de meerwaarde is van het sorteren naar grootteklassen als het gaat om het vaststellen van het gewicht per soort. Voor het gewicht van schol maakt het toch niet uit of het gaat om schol I of schol IV?
We zien door deze verplichting dat vissers hun vangsten niet meer naar de in hun ogen beste markt kunnen brengen, ook vervoerders en Nederlandse visafslagen lopen miljoenen omzet mis.
Door de halsstarrige opstelling van de NVWA, waarbij duidelijk is dat het enige wat voor deze instantie nu telt, is het van tafel krijgen van de Infractieprocedure vanuit de Europese Commissie, komt het vrije vervoer goederen, in dit geval van vangsten (toch een belangrijke pijler van de EU) in het geding.
Natuurlijk erkennen we dat controle, toezicht en handhaving noodzakelijk is maar we blijven aandringen op pragmatische oplossingen en daarvan is met de nieuwe regels geen sprake. De sector lijdt onder de huidige omstandigheden, te midden van een overlevingsstrijd krijgt de sector dit ook nog voor de kiezen als bijdrage vanuit de overheid.
Registratieverplichting wulken en schelpen
De NVWA heeft deze week ook bekend gemaakt dat er een registratieformulier moet worden ingevuld door aanvoerders die wulken of st. Jacobschelpen aanvoeren. Dit geldt niet voor Noorse kreeft, deze valt onder visserijproducten.
Ook tussenpersonen, visafslagen en verwerkingsbedrijven moeten bij ontvangst van wulken en schelpen een registratiedocument gebruiken.
Als het goed is heeft elke ondernemer die de afgelopen 3 jaar wel een wulken of iets dergelijks aangevoerd heeft een brief van de NVWA ontvangen met nadere informatie. Indien er nog vragen zijn kan contact opgenomen worden met het secretariaat.
Bij het aantreden van nieuwe kabinetten is steevast één van de vaste beleidsvoornemens; het verminderen van de regeldruk. Kennelijk niet alzo in de visserij waar de stroom met regels en voorschriften maar voort blijft duren. Het is onderhand om gek van te worden!