Vanwege de uitbraak van COVID-19 lagen de Brexit onderhandelingen tijdelijk stil. De EU onderhandelaar Barnier en de onderhandelaar namens het Verenigd Koninkrijk (VK) Frost hebben de draad weer opgepakt. Er waren twee hete hangijzers: ‘gelijk speelveld’ en ‘visserij’ op beide punten is er een principieel verschil van mening en lijkt er een impasse te gaan ontstaan.
De EU wil voorkomen dat het VK zich ten opzichte van de EU gaat opstellen als vreemde eend in de bijt, om zo economische aantrekkelijker te worden. Het gelijke speelveld moet behouden blijven en er moet geen sprake zijn van lagere standaarden in het post-Brexit VK op het gebied van financiële dienstverlening, milieu, veiligheid of sociale omstandigheden. Het VK profileert zichzelf als ‘soevereine staat’ en zegt als het ware: "na Brexit maken we dat allemaal zelf wel uit”, maar gelijkheid in de markt is voor de EU een principieel punt.
Visserij als icoon
De visserij is in het Verenigd Koninkrijk als icoon van de bevrijdende werking van Brexit opgevoerd in de politieke campagne. Het juk van het Gemeenschappelijk Visserijbeleid (GVB) zou worden afgeworpen bij vertrek uit de EU. De EU wil echter in het belang van stabiliteit en continuïteit zoveel mogelijk bij het oude laten.
Deze, in economische zin kleine, kwestie wordt daarom vanuit politiek belang buiten proportie opgeblazen door de Engelsen en daar kunnen de vissers in het VK en in de EU wel eens de dupe van worden. De partijen staan lijnrecht tegenover elkaar, en de gesprekken lijken vastgelopen. Het lijkt elke dag minder waarschijnlijk dat er op 1 juli 2020 (deze datum is in de terugtrek-overeenkomst vastgelegd) een principe-afspraak over visserij ligt.
December deadline
Er is een harde Brexit deadline gesteld op 31 december 2020, maar opschuiven van deze deadline zou gezien de COVID-19 uitbraak niet meer dan logisch zijn. Echter, het gaat hier niet om logica, maar om politiek en prestige, en daarom lijkt het er niet op dat de Britten de deadline aanpassen.
De kans op een harde Brexit is dan ook toegenomen, met als risico dat de daaruitvolgende schade afgeschoven wordt op COVID-19, in plaats van op slecht bestuur en Britse trots en overmoed.
EUFA volop actief
Vanuit de European Fisheries Alliance (EUFA) is het Brexit dossier ook weer opgepakt. In wekelijkse conference calls wordt een update van de laatste stand van zaken gegeven en worden de communicatielijnen naar de Europese Commissie, het Europese Parlement en de lidstaten besproken. Het zal er de komende maanden om gaan spannen.