De Europese Unie (EU) en het Verenigd Koninkrijk (VK) zijn er uiteindelijk toch in geslaagd een handelsakkoord te sluiten om daarmee het vertrek van het VK uit de EU zo efficiënt mogelijk te laten verlopen. Visserij was tot het laatst één van de grote struikelblokken en we moeten concluderen dat de Europese visserij en zeker de Nederlandse Tong vissers een heel hoge prijs betaalt om de komende jaren toegang tot de Britse wateren te behouden.
Per 1 februari jl. heeft het VK de EU verlaten en de transitieperiode eindigt per 31 december 2020. Om handel te kunnen blijven doen en voor visserij afspraken te maken over verdeling van vangstrechten en toegang tot elkaars wateren is een handelsovereenkomst, een Brexit-akkoord, nodig.
Met het mantra “onder druk wordt alles vloeibaar” zijn partijen er op het laatste nippertje in geslaagd een overeenkomst te sluiten. Sinds afgelopen vrijdag is er eigenlijk alleen nog op het politiek hoogste niveau onderhandeld (Boris Johnson – Ursula von der Leyen – regeringsleiders) waarbij het Europees Parlement en vakministers etc. allemaal min of meer in de wachtstand stonden.
Zoals eerder aangegeven vroegen de Britten heel veel extra vangstquota in ruil voor toegang tot hun wateren voor EU-vissers.
Hiervoor is een uitgebreide lijst opgesteld van vissoorten die deels ook in Britse wateren worden opgevist. Hierbij gaat het om pelagische en demersale soorten, waaronder op de Noordzee de voor onze leden belangrijke soorten tong, schol, kabeljauw en wijting.
Uiteindelijk hebben de Britten het aanbod van de EU geaccepteerd waarbij er structureel, dus feitelijk voor altijd, gemiddeld 25 % extra vangstrechten aan het VK worden toegekend.
Sommige soorten zitten (aanzienlijk) boven die 25%, zoals Noordzee-tong en Noordzee-wijting, Van Noordzee-kabeljauw wordt 25% overgeheveld, van schol 5%.
De aanpassing bij tong betekent dat het VK-aandeel in de TAC omhoog gaat van 4,3% via 11,9% in 2021 naar uiteindelijk 17 % in 2026. Het Nederlandse aandeel in de TAC gaat terug van 75 % naar 67%. Elke Nederlandse contingenthouder tong raakt uitendelijk dus permanent ruim 13 % van zijn quotum tong kwijt. Dat is een enorme klap. Het Nederlandse aandeel in de kabeljauw-TAC gaat terug van 10% naar 7,5%.
Veel ingeleverd
VisNed vindt dat de Brexitdeal die vandaag is afgesloten tussen het VK en de EU heel slecht uitpakt voor de Nederlandse visserij, verwerkende visbedrijven, visafslagen en de lokale visserijgemeenschappen.
In totaal wordt voor de gehele Europese Unie ca. 1,6 miljard euro aan vangstrechten overgedragen aan het VK. Door de omvang van de Nederlandse visserijsector betekent dit honderden miljoenen verlies aan vangstrechten voor Nederland.
De visserijdeal geldt slechts voor 5,5 jaar, dan moet er opnieuw onderhandeld worden over verdeling en toegang. Dat is eigenlijk een veel te korte periode. En als het de Britten lukt om visserij los te weken van andere onderwerpen waar een deal over gesloten moet worden, dan is visserij een geïsoleerd onderhandelingspunt en kan het er over 5 jaar nog somberder uit gaan zien voor de EU vissers. Kortom: er is nu een deal maar met Brexit zijn we nog lang niet klaar.
Deze klap komt voor de Nederlandse kottervisserij boven op het verbod op pulsvisserij en het verlies aan visgronden vanwege de Green Deal plannen van de EU, Wind op Zee en Natuurgebieden op Zee.
Dat zijn klappen waar de kottervisserij niet zelf bovenop kan komen. De Britten hebben het keihard gespeeld omdat visserij hun enige ‘winstpunt’ in Brexit is. Het is willens en wetens tot het laatste bewaard.
Voorlopig enig lichtpuntje is dat de Europese vissers toegang houden tot Britse wateren. Welke aanvullende voorwaarden daar eventueel aan verbonden zijn zal de komende dagen duidelijk worden. Hierover informeren wij jullie z.s.m.
Voor nu wensen we jullie allen Gezegende kerstdagen toe en een voorspoedig en gezond begin van 2021.