Het proces voor de vaststelling van de TAC en Quota’s is na Brexit fundamenteel verandert. Veel meer onderhandelingen in het voortraject en de Decemberraad heeft aan betekenis ingeboet.
Gisteren is een begin gemaakt met de onderhandelingen tussen de Europese Unie (EU), het Verenigd Koninkrijk (VK) en Noorwegen (NO) over de vangstmogelijkheden voor volgend jaar.
Naast dit trilaterale overleg lopen er separaat EU – VK onderhandelingen en EU – NO onderhandelingen en, voor ons minder van belang, VK – NO onderhandelingen.
Voordat de feitelijke onderhandelingen beginnen moeten de partijen hun posities bepalen welke inzet er op de verschillende dossiers gepleegd wordt. Binnen de EU gebeurt dat in zogenaamde Coördinatie-overleggen tussen de Europese Commissie en de betrokken lidstaten.
In Nederland hebben we op bestuurlijk niveau met de minister en ook op ambtelijk niveau de belangrijkste documenten over de bestanden en technische zaken besproken. En daaruit conclusies getrokken voor de Nederlandse inzet bij de onderhandelingen.
Met name met de ambtenaren die Nederland in de verschillende overleggen vertegenwoordigen zijn de lijntjes kort en vindt er geregeld overleg plaats, wat vanuit VisNed zeer gewaardeerd wordt.
Spanningen
De onderhandelingen aan verschillende tafels vinden plaats onder een nieuw gesternte dat door sommigen als chaotische wordt getypeerd.
In de pelagische sector is er veel spanning omdat er wegens het uitblijven van bilaterale overeenkomsten dit jaar niet overal gevist kon worden maar ook omdat bijvoorbeeld Noorwegen en de Faeröer eilanden eenzijdig hun aandeel in de TAC's voor een aantal bestanden verhoogden.
Op dit moment is er ook veel spanning in de relatie tussen Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk als gevolg van de Brexit omdat partijen felle discussies hebben over de uitgifte van licenties aan elkaars vaartuigen. De situatie is explosief en incidenten zijn inmiddels aan de orde. Elders in deze nieuwsbrief meer nieuws hierover.
Vaststelling TAC's
Kijkend naar de demersale bestanden domineert in veel discussies de situatie van Noordzee-kabeljauw. De Europese Commissie wil in de gemengde visserijen duidelijk op de rem trappen wat zou betekenen dat voorgestelde aanzienlijke verhogingen bij bijvoorbeeld wijting en schelvis afgevlakt moet worden. Meerdere lidstaten laten merken hierover toch andere gedachten te hebben.
Er ligt een strak tijdschema, in de TCA-overeenkomst Brexit is vastgelegd dat de EU en het VK uiterlijk op 10 december de vangstmogelijkheden voor het daarop volgende jaar moeten hebben vastgesteld.
Daarnaast ook nog bilaterale onderhandelingen, niet alleen voor demersale bestanden in veel gebieden die lopen van Noorwegen tot aan Spanje maar ook voor pelagische waarbij naast de genoemde 3 partijen ook nog anderen aanschuiven zoals de Faeröer eilanden, kortom een gecompliceerde puzzel.
De situatie van dit jaar waarbij pas zo’n beetje half in het jaar de definitieve vangstmogelijkheden 2021 werden vastgesteld wordt als onwenselijk beschouwd. Inzet van iedereen is daarom om uiterlijk half december de onderhandelingen af te ronden.
Daarmee zou de Decemberraad min of meer een formaliteit zijn met alleen maar het bekrachtigen van wat de verschillende partijen eerder zijn overeengekomen.
Gezien Corona zijn er nog steeds restricties. Onderhandelaars komen in beperkte kring zoveel mogelijk fysiek bij elkaar maar de plenaire sessies met daarbij ook aanwezig de stakeholders en de consultaties met de visserijvertegenwoordigers vindt zoveel mogelijk online plaats.