Het is niet verrassend dat de vaststelling van de TAC 2020 voor kabeljauw gedurende de eerste ronde van de EU – Noorwegen onderhandelingen deze week in Londen de meeste aandacht opeiste. De delegaties zijn naarstig op zoek naar oplossingen en vooral ruimte om af te kunnen wijken van de beheerafspraken en het ICES-advies. Hopelijk wordt die gevonden tijdens de tweede ronde begin december in Bergen.
Zoals inmiddels bekend is heeft ICES bij Noordzeekabeljauw de toestandsbeoordeling fors naar beneden bijgesteld omdat deze te optimistisch zou zijn geweest. Dit resulteerde weer in een hogere visserij-inspanning en om het te lage bestand in combinatie met de hoge visserijsterfte te repareren moet volgens het ICES-advies de TAC voor 2020 met 61% verlaagd worden.
Naast het gegeven dat dit een enorme klap wordt voor de vissers die op kabeljauw vissen, zal deze soort voor veel vloten een chokespecies worden. Dit houdt in dat er te weinig kabeljauwquotum is, waardoor andere visserijen voortijdig beeindigd dreigen te worden door bijvangst van kabeljauw.
In het Gemeenschappelijk Visserijbeleid is vastgelegd dat de EU alle bestanden uiterlijk in 2020 op MSY-niveau gaat beheren, wat zou betekenen dat het kabeljauwbestand een jaar krijgt om te herstellen. Natuurorganisaties gebruiken dit als credo, maar hoeven zelf geen invulling te geven aan 'hoe dan', ze worden niet gehinderd door enige praktijkkennis.
Gelukkig is er bij de beleidsbepalers van EU, lidstaten en Noorwegen wel realiteitszin waar te nemen. Door beleidsmakers wordt aangegeven dat een langere periode voor herstel mogelijk is, mits er effectieve maatregelen genomen worden die zorgen voor minder bevissing en bevordering van herstel.
Maatregelen
Een groot deel van deze eerste onderhandelingsweek werd besteed aan maatregelen voor bescherming van het paaibestand en ondermaatse kabeljauw. Verschillende documenten gingen rond, waaronder een paper opgesteld door de internationale visserijsector zelf. In het Industriedocument is een belangrijk element de seizoenssluitingen in het begin van het jaar om de paaiende kabeljauw met rust te laten.
Ook andere maatregelen worden opgebracht zoals Real Time Closures (RTC’s) voor ondermaatse en maatse kabeljauw, voorzorgsgebieden en eventueel technische maatregelen. Voor VisNed is van belang dat onze vissers niet onnodig geraakt worden door deze maatregelen en dat 'real time' ook daadwerkelijk 'real time' is en niet gebaseerd wordt op oude data zoals in het vorige Engelse systeem van RTC’s het geval was.
Seizoenssluitingen kan VisNed wel in meegaan omdat ze in de 1e drie maanden van het jaar geconcentreerd worden in noordelijke gebieden, maar voor de andere maatregelen willen wij dat de vloten met een lage bijvangst aan kabeljauw, zoals de boomkorvloot, vrijgesteld worden. Vooral de pogingen van de Engelse overheid om anderen in de maatregelen te betrekken, volgen we in samenwerking met Franse en Belgische collega’s nauwgezet.
Volgens wetenschappelijke onderzoeksresultaten bevestigd door waarnemingen van de vissers is sinds 1999 is de kabeljauw in totaal 240 kilometer noordelijker getrokken. Er is alleen nog maar een noordelijke component, het wordt dan ook tijd dat door de wetenschap en het beleid in het vaststellen van referentiepunten en de berekeningen hier veel meer rekening mee gehouden wordt.
Zoals het er nu naar uitziet, zouden de seizoenssluitingen ter bescherming van paaiende kabeljauw wel in deze EU-Noorwegen-overeenkomst terecht kunnen komen. Voor alle andere maatregelen is meer tijd nodig, het overleg hierover loopt door in 2020. Dat geeft partijen ook de tijd om zorgvuldig te opereren en een goede datacollectie aan te leggen, zodat gehandeld wordt op basis van feiten.
Andere visbestanden
De overige gedeelde bestanden zoals schol, schelvis, wijting, koolvis en haring kwamen in de onderhandelingen natuurlijk ook langs maar hier zit veel minder spanning op.
Ook werden de eerste cijfers gedeeld van de traditionele ruil tussen Noorwegen en de EU. De Noren hebben meer Arctische kabeljauw beschikbaar dan de EU kan afnemen en het belangrijkste ruilmiddel vanuit de EU zal wel Blauwe wijting zijn.
Vandaag werd de eerste ronde opgebroken, nog zonder zicht op concrete afspraken, de tweede ronde gaat begin december verder in het Noorse Bergen.
Tijdens de tweede ronde zal ook met mixed-fisheries advies bekend zijn dat volgende week uit komt. Daarbij wordt gekeken naar interacties tussen de visserijen op verschillende soorten. Meer concreet: welke aanpassing moeten eventueel doorgevoerd worden in de TAC’s van schelvis, koolvis, wijting en schol om het kabeljauwbestand te ontzien. Uiteraard zullen we er alert op zijn dat de schol-TAC hierdoor niet gekort wordt.