Hoe keurig de visser zich ook aan alle regelgeving probeert te houden, het gaat - ook door de overdaad aan regels - weleens mis. Gevolg kan zijn dat de ondernemer hierover bericht van het Openbaar Ministerie ontvangt. Dit kan een dagvaarding, een strafbeschikking of een transactievoorstel zijn. Omdat wij hierover geregeld vragen van onze leden krijgen, met name over de strafbeschikking, volgen hierna in het kort de verschillen tussen deze drie, de mogelijke bestuursrechtelijke gevolgen en enkele afrondende tips.
Dagvaarding
De dagvaarding is een schriftelijk stuk waarin in juridische bewoordingen beschreven staat voor welk strafbaar feit de officier van justitie de verdachte vervolgt. In de dagvaarding staat ook waar en wanneer de zaak door de rechter op een zitting wordt behandeld.
Strafbeschikking en verzet
Een strafbeschikking is een betrekkelijk nieuw onderdeel in de Nederlandse rechtsgang. Het gaat hierbij om een sanctie die zonder tussenkomst van een rechter door de officier van justitie kan worden opgelegd. Dit kan geen gevangenisstraf zijn, maar wel bijvoorbeeld een geldboete of een werkstraf.
Als de verdachte het niet eens is met deze straf dan wordt van hem actie verwacht. Binnen 14 dagen nadat hij de strafbeschikking heeft ontvangen, dient hij de officier van justitie schriftelijk te laten weten, dat hij het met de strafbeschikking niet eens is. Dit zogenaamde ‘verzet van de verdachte’ heeft tot gevolg dat de zaak alsnog door een rechter wordt beoordeeld. De verdachte zal daarvoor dan een dagvaarding ontvangen.
Indien niet binnen 14 dagen na ontvangst van de strafbeschikking verzet wordt aangetekend, staat de straf vast. Te laat in actie komen kan dus grote nadelige gevolgen hebben! Omdat vissers vele dagen van huis zijn, gebeurt het nogal eens dat de strafbeschikking, die aan een familielid is uitgereikt, te lang ongeopend op de schoorsteenmantel blijft liggen. Het advies is om met het thuisfront te bespreken, dat brieven van justitie direct geopend, gescand en besproken moeten worden, zodat op tijd (eventueel met hulp van de visserijorganisatie of advocaat) verzet kan worden aangetekend.
Transactie
Een officier van justitie kan ook een transactievoorstel doen. In dit voorstel staan de voorwaarden, zoals het betalen van een geldsom of het verrichten van een taakstraf. Als de betrokkene op tijd aan die voorwaarde(n) voldoet, kan hij voor het strafbare feit niet meer worden vervolgd. Als met een transactievoorstel niets wordt gedaan (de geldsom wordt bijvoorbeeld niet betaald), dan zorgt de officier van justitie dat de zaak aan de rechter wordt gelegd.
Dit is het verschil met de strafbeschikking, immers als men het niet eens is met een strafbeschikking, moet de verdachte zelf in actie komen door verzet in te stellen.
Het voldoen aan het transactievoorstel leidt tot het 'voorkomen' van vervolging. Dus als u de voorgestelde geldboete betaalt, dan is betrokkene van de zaak af. Door te betalen wordt geen schuld erkend.
Bij de strafbeschikking ligt dit anders. Een strafbeschikking geldt wel als een daad van vervolging. Indien geen verzet wordt ingesteld tegen de strafbeschikking, dan is de straf definitief. Dit betekent ook dat dit feit in bijna alle gevallen op het strafblad komt te staan. Dit kan problemen opleveren als een verklaring omtrent het gedrag nodig is of als men naar het buitenland wil reizen.
Kritiek op de strafbeschikking
Uit interne rapporten van het Openbaar Ministerie en onderzoek van de media is naar voren gekomen dat het Openbaar Ministerie de afgelopen jaren duizenden mensen heeft bestraft door het opleggen van een strafbeschikking, terwijl het bewijs in die zaken twijfelachtig was. Zouden deze mensen tijdig in verzet zijn gekomen dan was het zeer waarschijnlijk niet tot een veroordeling gekomen en hadden zij bovendien geen strafblad gekregen. Verder is van belang dat rechters, nadat verzet tegen de strafbeschikking was ingesteld, in ongeveer de helft van de gevallen oordelen dat het bewijs ontbreekt of een andere (lagere) straf opleggen dan in de strafbeschikking was bepaald. Het tijdig instellen van verzet kan dus erg zinvol zijn.
Strafbeschikking en de bestuursrechtelijke maatregelen
Het gebeurt geregeld dat de visser voor overtredingen niet alleen een straf-beschikking, maar van het ministerie van LNV ook bericht ontvangt, dat een aantal punten aan de visvergunning is toegekend of zelfs dat de vergunning tijdelijk wordt geschorst. Het kan in dergelijke gevallen verstandig zijn om tegen de strafbeschikking in verzet te komen en tegen het besluit van het ministerie bezwaar aan te tekenen. Neem voor overleg en advies tijdig contact op met het secretariaat van VisNed die hierover contacten onderhoudt met advocaten en juridische adviseurs.