Niet alleen in Nederland wordt de frustratie rond de aanlandplicht groter. In elke lidstaat waarschuwen vissers en hun vertegenwoordigers de Europese Commissie en de lidstaten voortdurend voor de grote ramp die eraan komt.
Maar men weigert vooralsnog te luisteren. Het wordt daarom chaos en een clash van ongekende proporties of op het laatste moment komt toch het gezonde verstand naar boven en worden oplossingen gezocht. VisNed rekent nog steeds op het gezonde verstand, niemand wil toch de visserijsector het ravijn induwen? Verder wordt de roep richting Europese Commissie om het voorstel Technische Maatregelen terug te trekken steeds luider en werd bekend dat het nieuwe Managementplan voor het beheer van de stocks binnenkort uitgebracht wordt.
Afgelopen woensdag en donderdag kwam de Adviesraad voor de Noordwestelijke wateren (NWWAC) twee dagen bijeen in Madrid. Tijdens de vergaderingen van de werkgroepen en ook tijdens de vergadering van het Uitvoerend comité (ExCom) domineerde de aanlandplicht overduidelijk de discussies. Vanuit met name Frankrijk maar ook vanuit Spanje, Ierland en het Verenigd Koninkrijk werd soms wanhopig gewezen op het grote aantal problemen dat op tafel ligt en waarvan iedereen weet dat er voor 1 januari 2019 geen oplossing gevonden is.
Vraag is dan ook: komen beleidsbepalers en politici tijdig tot inkeer? Worden er toch oplossingen geforceerd of worden de vloten geconfronteerd met onwerkbare situaties die bij doorvoering en handhaving in veel gevallen zal leiden tot vroegtijdige vangstverboden en dus het stilleggen van schepen.
Iedereen roept dat dit niet aan de orde kan zijn maar tegelijkertijd laat de inventarisatie van de knelgevallen (choke-mitigation-tool) zien dat de lijst van chokespecies aanzienlijk is. Voor de Nederlandse fly shooters in het Engelse Kanaal staan kabeljauw, wijting en schol op deze lijst. Maar bijvoorbeeld Spanje heeft in diverse gebieden ook geen quota beschikbaar en de huidige regels rond de aanlandplicht bieden geen oplossing. Vanuit dit land wordt dan ook gepleit om een inventarisatie van niet benutte quota die dan beschikbaar zou moeten komen voor landen die een tekort van diezelfde quota heeft.
Goede vis gaat overboord!
Heel duidelijk werd het probleem met kabeljauw in het gebied ten westen van Schotland naar voren gebracht. Hier geldt een 0-TAC en in de gemengde visserij een bijvangstpercentage van slechts 1,5 %. Een schotse visserman deed zijn verhaal waarbij ook een filmpje werd getoond waarop te zien was dat hij grote kabeljauw weer terug moest gooien. De visserman stelde: “wij gaan niet naar zee om vis te vangen, maar we verlaten de haven om zoveel mogelijk kabeljauw te mijden. We stomen hier honderden mijlen extra voor en toch lukt het ons niet, de kabeljauw zit in onze netten.”
Vanuit de visserij werd gesteld dat de huidige TAC’s niet overeenkomen met de vangsten. Nu moet vaak goede vis weggegooid worden en onder de aanlandplicht moet deze wel binnen gebracht worden maar mag deze niet voor menselijke consumptie bestemd worden. De enige oplossing die op dit moment denkbaar is dat de quota voldoende verhoogd worden om chokespecies te voorkomen.
Zeebaars
Verslag werd gedaan van de onlangs gehouden benchmark voor zeebaars. Een benchmark is een wetenschappelijk exercitie waarbij zoveel mogelijke informatie over een stock wordt beoordeeld om te kijken of dat tot nieuwe inzichten van de toestandsbeoordeling leidt. Vorige jaar was dat bijvoorbeeld het geval bij Noordzee-tarbot met als resultaat dat de TAC met 40 % verhoogd kon worden.
Dat zit er helaas niet in bij zeebaars. De eerste informatie geeft aan dat er door de wetenschap geen grote wijziging in de perceptie van deze stock plaats zal vinden. Dat betekent dus in grote lijnen: een teruglopende stock met een veel te hoge visserij-inspanning. Binnenkort komt het rapport over de benchmark beschikbaar en komt de focusgroep van de NWWAC bij elkaar om daarop een reactie te geven. VisNed neemt uiteraard deel in deze focusgroep.
Ook in deze discussie uitten de vissers hun frustratie over de afgekondigde beheersmaatregelen. Er wordt door de visserij een toename van de stock gezien die echter niet opgemerkt wordt door de wetenschap. Daardoor worden de maatregelen steeds verder aangescherpt met o.a. een totaal aanvoerverbod in februari en maart en het verlagen van het bijvangstpercentage van 3 naar 1 %, stuk voor stuk maatregelen die alleen maar een toename van de discards in de hand werkt. De vertegenwoordiger van de Europese Commissie kwam niet verder dan te stellen dat er begrip was voor de frustratie en roep de visserij op om met goede data te komen die de wetenschap dan kan beoordelen.
Sint Jacobsschelpen
Veel aandacht was er voor een Engelse presentatie over Sint Jacobsschelpen waarbij het Engelse onderzoeksinstituut CEFAS nu ook, naast het Franse onderzoeksinstituut IFREMER, bestandsopnames doet in het Engelse deel van het Kanaal. Uiteraard moet hiervan nu een tijdsreeks worden opgebouwd.
Naar aanleiding van deze presentatie werd er vanaf Franse zijde bij de Engelse en Ierse schelpenvissers op aangedrongen om de Franse maatregelen voor een goed beheer van de stock en een juiste bevoorrading van de markt ook te gaan respecteren. Hierbij gaat het om diverse gesloten tijden en gebieden en het toepassen van een minimum maat van 110 mm. Dit onderwerp komt in de julivergadering terug wanneer IFREMER ook meer informatie beschikbaar heeft.
En Nu? Nieuwe Verordening Technische Maatregelen
Zoals bekend zijn er de afgelopen decennia 3 pogingen gedaan om een nieuwe verordening op te stellen die evenzovele keren gestrand is. Iedereen roept dat het deze keer wel moet lukken, vooral omdat de huidige regelgeving niet toereikend is om de bepalingen van de aanlandplicht uit te kunnen voeren. Eén voorbeeld: de lijst met doelsoorten en percentages leidt heel vaak tot discards en de aanlandplicht gaat dat verbieden.
Echter, na het voorstel van de Europese Commissie met daarin wel vereenvoudigingen hebben de Raad van ministers en het Europees Parlement (met het desastreuze Puls-amendement) hun posities bepaald. Op 19 maart starten de trilogen om tot één gezamenlijke tekst te komen. Echter, welhaast iedereen is ervan overtuigd dat de standpunten van de Raad en het EP zover afstaan van wat nog een werkbaar compromis is, dat de druk richting Europese Commissie wordt opgevoerd om het hele voorstel terug te nemen en een vierde poging op te starten om wel naar werkbare wetgeving te komen. Dit moet resulteren in alleen een raamverordening met daarin hoofdlijnen vastgelegd en de verdere uitwerking over te laten aan de regionale groepen.
De NGO’s roepen al enige tijd om terugtrekking, inmiddels ook gesteund door een deel van het EP en (overigens om heel andere redenen) nu ook vanuit de aanvoersector. In de NWWAC is ook voorgesteld om terugtrekking aan de Commissie te vragen maar, gezien de grote consequenties, is een tussenweg gekozen, namelijk terugvallen op het voorstel van de Commissie en bij nieuwe regelgeving in ieder geval geen bijlagen met doelsoort en bijvangstpercentages. Maar in de vergadering werd al duidelijk gemaakt dat dit geen reële optie is. Als de Europese Commissie besluit tot terugtrekking vallen we weer terug op de EG-Vo. Technische Maatregelen uit 1998.
VisNed is overigens wel van mening dat het beter is helemaal op nieuw te beginnen waarbij het wenselijk is dat een besluit over Puls wel op rationale en wetenschappelijke argumenten gebeurt waarbij emotie de discussie en besluitvorming niet domineert.
Overigens kan de Europese Commissie op elk moment, zelfs als de trilogen al gestart zijn, besluiten tot terugtrekking. Binnenkort komt hier meer duidelijkheid over.
Managementplan westelijke wateren
Ter vervanging van een groot aantal beheerplannen per soort (in de westelijke wateren zijn er alleen al voor tong in verschillende gebieden 3 beheerplannen) werkt de Europese Commissie aan één omvattend Managementplan dat van toepassing moet worden voor in totaal 37 demersale- en diepzee-stocks.
Het managementplan heeft als doel om het beheer op MSY-niveau te realiseren waarbij onderkend wordt dat voor lang niet alle soorten ook al MSY-streefwaarden zijn bepaald. In die gevallen kiest de Europese Commissie voor het voorzorgsprincipe.
Toen de vertegenwoordiger van de Commissie die noemde waren de NGO’s er als de kippen bij om te roepen dat in het Gemeenschappelijk Visserijbeleid (GVB) vastgelegd is dat alle soorten in 2020 op MSY beheerd moeten worden. Kortom; dit wordt nog een pittige discussie.
De timetable is dat de Europese Commissie nog deze maand met een voorstel komt, dat hierover in het najaar de trilogen plaats vinden en een politiek akkoord wordt voorzien in het voorjaar van 2019 nog voor de nieuwe verkiezingen voor het Europees Parlement.
Overleg met Fransen
Met de voorzitter van de werkgroep Engels Kanaal de fransman Pascal Coquet kwamen we te spreken over ontwikkelingen in Het Kanaal, o.a. over de toename van het aantal fly shooters. Op 29 maart as. staat over diverse onderwerpen zoals Brexit, aanlandplicht en Technische maatregelen een overleg in Frankrijk gepland tussen Nederlandse en Franse visserijorganisaties. Tijdens dit gesprek zal ook van gedachten gewisseld worden over ontwikkelingen in het Engelse Kanaal. Dit zou kunnen leiden tot een speciale werkgroep die hierover een toekomstvisie gaat ontwikkelen.