VisNed heeft de afgelopen jaren een actieve rol gespeeld in de Best Practices projecten en Overlevingsprojecten. Die hebben ondubbelzinnig aangetoond dat de aanlandplicht in haar huidige vorm niet uitvoerbaar, niet naleefbaar en niet handhaafbaar is. Het alternatief op de onwerkbare aanlandplicht is het goed registreren van vangsten.
Vorig jaar deed de Algemene Rekenkamer onderzoek naar projecten waar Europese subsidies voor werden verleend. In dat kader werden het VisNed project “Best Practices” onder een vergrootglas gelegd. Dat onderzoek doorstond het project met vlag en wimpel, maar de inhoud wekte wel nieuwsgierigheid op.
Daarom kwam een vertegenwoordiging van de Algemene Rekenkamer vorige week nog een keer langs, maar nu om informerend over visserijbeleid te praten. De aanlandplicht, Wind op Zee en Natuurbeleid kwamen aan de orde. Het was een nuttig en plezierig bezoek, waarna we concludeerden dat we als visserijsector proactief uitleg moeten blijven geven over onze beleving bij Noordzeebeleid, want voor buitenstaanders is de sector vaak ongrijpbaar en de impact van beleid onzichtbaar.
Aanlandplicht moet anders
Van alle kanten komt er kritiek op de aanlandplicht. Die kritiek is eigenlijk een vorm van herhaling van de voorspellingen die de Europese visserijvertegenwoordigers in de aanloop naar de invoering van deze regelgeving hebben gedaan. Het is jammer dat er destijds niet geluisterd is, want nu wordt er veel tijd besteed aan het vergaderen over oplossingen voor problemen die niet hadden gehoeven.
Zware kritiek NGO’s
Een groep van in Brussel actieve Ngo’s, zoals WWF, Seas at Risk, Client Earth, Oceana en Our Fish heeft forse kritiek op de implementatie van de aanlandplicht. In delen van die kritiek herkennen we ons, maar de kritiek leidt al snel tot reacties als: ‘strikter toepassen, harder controleren’. Dat zijn stoere woorden, die echter een werkbare oplossing verder weg in plaats van dichterbij brengen.
Falend beleid wordt niet werkbaar door harde controle
VisNed heeft in alle bijgewoonde bijeenkomsten betoogd dat onwerkbare maatregelen niet werkbaar worden door extreme controle en handhaving. Als beleid niet in redelijke mate geaccepteerd en gedragen wordt zal het niet werken en toch denken NGO’s en visserijinspecteurs verenigd in het European Fisheries Control Agency dat het die kant op moet. En ze roepen om meer controle, maar controle hoeft niet strenger als je aan de voorkant het beleid makkelijker uitvoerbaar maakt.
Betere vangstregistratie als antwoord op de aanlandplicht
VisNed is er van overtuigd dat we alleen goed visserijbeheer kunnen voeren als we dat doen in co-management tussen de autoriteiten en de Producentenorganisaties, als we dat doen op basis van betrouwbare gegevens verzameling die beheerd worden door de visserij. Het verzamelen van betrouwbare gegevens is lastig en automatisering hiervan is een wens die zowel de werkbaarheid als de betrouwbaarheid vergroot.
Daarom is VisNed wel voortrekker in een project samen met LNV en Wageningen Marine Research (WMR) voor volledig gedocumenteerde visserij (Fully Documented Fisheries, FDF). Ook daar worden camera’s ingezet; niet om te controleren, maar om correcte gegevens aan te leveren want ontwikkelingen in beeldherkenning gaan door en met camera's en een zelflerende computer kan je al soorten onderscheiden en tellen. Techniek is hierbij een hulpmiddel en geen controlemiddel.
We realiseren ons dat dit een omslag in denken vraagt, ook bij veel vissers. Maar we leven in 2019 en in de breedte van de maatschappij zijn begrippen als 'transparantie’ en ‘license to produce’ gemeengoed en daar moeten we als visser een goed werkend en toegesneden antwoord op geven.