ICES-adviezen 2019: bestanden gezond toch lagere vangstquota

Vandaag zijn de ICES-adviesen gepresenteerd. ICES concludeert dat door lagere visserijdruk de belangrijkste bestanden er heel gezond bijstaan. Tot grote verbazing van VisNed worden de de TAC-Adviezen echter fors verlaagd.

 Visserijbiologen van Wageningen Marine Research (WUR) presenteerden vandaag de visserij adviezen voor 2019 van de Internationale Raad voor Onderzoek van de Zee (ICES) voor de belangrijkste soorten aan het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit (LNV),  de visserijsector en maatschappelijke organisaties. Ondanks dat ICES tot de conclusie komt dat, mede dankzij de aanhoudend lage visserijdruk, de belangrijke bestanden voor tong, schol, kabeljauw en wijting in de Noordzee er (heel) gezond voor staan worden opnieuw fors lagere TAC-adviezen gegeven! VisNed vindt dit absoluut te ver gaan.

Nieuw Europees beheerplan
Het Europese beleid heeft als doel om de visserijdruk zo te reguleren dat de maximaal duurzame oogst (MSY, ‘Maximum Sustainable Yield’) wordt behaald. Dit is de visserijdruk die leidt tot de hoogst mogelijke oogst van een visbestand op de lange termijn. Dit jaar treedt het nieuwe Europees meerjarig beheerplan voor de gemengde visserij in de Noordzee (Multi Annual Plan, MAP) in werking. Met dit nieuwe plan moeten de doelsoorten in de gemengde Noordzeevisserijen (tong, schol, kabeljauw, schelvis, koolvis, wijting, zeeduivel en Noorse kreeftjes) gezamenlijk zo worden beheerd, dat voor ieder afzonderlijk bestand (uiteindelijk) tegelijkertijd de maximaal duurzame oogst (MSY) wordt behaald en vastgehouden. Het MSY-niveau is voor iedere vissoort anders. Om hiermee in het beheer van de gemengde visserij rekening te houden, zijn er bandbreedtes voor MSY opgenomen. Wanneer de vangst van een soort binnen zijn bandbreedte blijft, wordt het bestand op een duurzame manier bevist.

Stabiel en gezond Noordzeetong bestand
De stand van volwassen Noordzeetong bevindt zich sinds 2012 boven het veilige niveau. Volgens ICES zwemt er naar schatting 59 duizend ton volwassen tong in de Noordzee. De visserijdruk op het tongbestand in de Noordzee is sterk afgenomen, maar is nog net iets te hoog in relatie tot het MSY-streefniveau. Op basis van het nieuwe Noordzee MAP adviseert ICES vangsten van maatse tong binnen een bandbreedte van 6.900 ton en 20.000 ton. ICES benadrukt dat vangsten van maatse tong die groter zijn dan 11.800 ton (de vangsthoeveelheid die hoort bij de grens waar het bovenste deel van de bandbreedte rond MSY start) alleen onder de voorwaarden van het Noordzee MAP kunnen plaatsvinden. Dit advies betekent een verlaging van maar liefst 19% ten opzichte van de vangstmogelijkheden van dit jaar.

Scholbestand opnieuw op recordhoogte
Het scholbestand in de Noordzee en Skagerrak bevindt zich ver boven de veilige biologische grenzen. Het bestand volwassen schol wordt geschat op 913 duizend ton. Dit is de grootste hoeveelheid schol die is gemeten sinds de start van de bestandschatting in 1957. Dit komt vooral omdat de visserijdruk fors is afgenomen. De schol wordt al sinds 2009, dus bijna een decennia lang , rond het MSY-streefniveau voor de visserijdruk bevist. Schol is een gedeeld bestand met Noorwegen en omdat er nog geen akkoord is bereikt met Noorwegen over het beheerplan, geeft ICES geen advies op basis van de MSY-bandbreedtes in het Noordzee MAP. ICES adviseert op basis van de MSY-benadering dat vissers in 2019 maximaal 92.523 ton maatse schol mogen vangen. Dit betekent dat ICES een verlaging van 16% voorstelt ten opzichte van de maatse vangst 2018.

Groei kabeljauwstand zet niet door
De stand van de kabeljauw in de Noordzee bereikte in 2006 een historisch dieptepunt. Volgens ICES verloopt het herstel van de kabeljauwstand traag ondanks forse beperkingen aan de visserij. In 2014 raakte het bestand uit de gevarenzone, maar de voorzichtig ingezette groei zet zich niet door.
Het paaibestand bevindt zich nog steeds onder het gezonde MSY-niveau. Naar schatting zwemt er 114 duizend ton volwassen kabeljauw in de Noordzee. Hoewel de visserijdruk is afgenomen, ligt deze nog steeds hoger dan het MSY-streefniveau.
De groei van het bestand wordt bemoeilijkt door de aanhoudende lage aanwas van jonge kabeljauw. Omdat het ook hier om een gedeeld bestand gaat met Noorwegen, adviseert ICES niet volgens de MSY-bandbreedtes in het Noordzee MAP. Bij een visserijdruk op MSY-niveau luidt het advies van ICES dat de visserijen in de Noordzee, de Westelijke Skagerrak en in het Kanaal samen in 2019 maximaal 22.331 ton maatse kabeljauw mogen vangen. Vorig jaar was dat nog zo’n 40.000 ton maatse kabeljauw, een verlaging van maar liefst 47%!

Overige soorten laten gemengd beeld zien
ICES gaf ook advies voor een aantal soorten die relevant zijn voor de Nederlandse visserij omdat ze commerciële bijvangst vormen (wijting, zeebaars) of voor een klein deel van de vissers een belangrijke vangst vormen (Noorse kreeft).

Het bestand wijting bevindt zich op een gezond niveau. De visserijdruk is hoger dan het MSY-streefniveau. Ook hier gaat het om een gedeeld bestand met Noorwegen en ICES adviseert daarom niet op basis van de MSY-bandbreedtes in het Noordzee MAP. Het advies luidt dat bij een visserijdruk op MSY-niveau 13.298 ton maatse wijting mag worden gevangen in de Noordzee en het oostelijke deel van Het Kanaal.

Het zeebaarsbestand in de zuidelijke Noordzee zit nog steeds onder de veilige biologische grenzen. Hoewel de visserijdruk fors is afgenomen en ruim onder het voorzorgsniveau ligt, vertoont het bestand geen tekenen van groei. De oorzaak is waarschijnlijk de lage aanwas. ICES adviseert voor 2019 een vangst van 1.532 ton maatse vangst voor de commerciële visserij en 113 ton maatse vangst voor de recreatieve visserij. Vorig jaar was het advies nog een nul-vangst.

Een aantal Nederlandse vissers vist gericht op Noorse kreeft. ICES geeft voor de Noorse kreeft een vangstadvies af per leefgebied. Voor sommige gebieden is dit advies jaarlijks en voor andere tweejaarlijks. Voor de Nederlandse vissers zijn voor 2019 vooral de adviezen voor gebied 5 (Botney Cut, Silver Pit) en 33 (Horn's Reef) belangrijk. Voor gebied 5 adviseert ICES een jaarlijkse maatse vangst van 1.074 ton in 2019 en 2020 en voor gebied 33 voor beide jaren 1.154 ton. Omdat voor beide bestanden onvoldoende gegevens beschikbaar zijn om de toestand van de bestanden goed te kunnen beoordelen, is het vangstadvies op basis van de voorzorgsbenadering. De Nederlandse kreeftjesvissers starten dit jaar samen met Wageningen Marine Research een project om de bestanden beter in kaart te brengen en zo de basis voor de adviezen voor deze gebieden te verbeteren.

Vraagtekens
VisNed blijft grote vraagtekens zetten bij de totstandkoming van de biologische adviezen. In het bijzonder waar het gaat om de referentiepunten in het kader van het duurzame beheer van de visbestanden. Ondanks groeiende en gezonde bestanden worden substantiële verlagingen van de TAC’s voorgesteld. Volgens VisNed is er dan ook sprake is van een weinig realistische wetenschappelijke benadering.

Ook de insteek van het beleid dat alle bestanden tegelijkertijd aan de MSY-beheersmaatregelen moet voldoen is naar de mening van VisNed een onrealistische benadering. Daarom pleit VisNed ervoor om maximaal gebruik te maken van de in het Noordzee-beheerplan vastgelegde bandbreedtes voor het duurzaam beheer.

Schol: wie het begrijpt mag het zeggen
Kijkend naar de afzonderlijke bestanden zien we bij schol sinds enkele jaren het volgende:

Een explosief gestegen paaibestand tot meer dan 900.000 ton, een niveau dat, tot voor enkele jaren geleden, voor onmogelijk werd gehouden en sinds het begin van de wetenschappelijke toetsing van dit bestand, vanaf 1957, nooit is waargenomen. Verder een spectaculaire daling van de sterfte door de visserij naar een historisch laag niveau die eveneens sinds 1957 niet waargenomen is.

Echter, de ICES-wetenschappers adviseren voor het derde achtereenvolgende jaar een verlaging van de TAC.  Dit jaar is de TAC al met 15% gedaald, volgens ICES  moet de TAC 2019 met meer dan 15% dalen, ondanks het feit dat de stand opnieuw een all-time record noteert! Voor VisNed blijft dit onbegrijpelijk. Net als vorig jaar zeggen we:  Wie het begrijpt mag het zeggen. Wij kunnen dit niet meer uitleggen!

VisNed zal er bij het beheer (Europese Commissie en EU-Noorwegen) op aandringen dit advies niet over te nemen. VisNed pleit opnieuw voor een fundamentele discussie over de vaststelling van de referentiepunten voor het beheer. Immers waar eindigt deze aanpak?  Een Noordzee vol met vis en straks niet eens meer de mogelijkheid voor de vissers om de rente hiervan op te vissen?

Tong – kabeljauw – wijting - tarbot
Bij wijting zien we een toename van het bestand, bij tong en kabeljauw stabiele situaties maar desondanks zien we bij alle 3 vissoorten ingrijpende voorstellen om de TAC’s te verlagen. VisNed vindt ook hier dat quota-kortingen achterwege kunnen blijven. We hoeven echt niet aan paniekvoetbal te doen immers bestanden groeien nog steeds. Deze week kwam de Europese Commissie nog met informatie naar buiten waarin aangegeven dat de paaibestanden op de Noordzee sinds 2003 met meer dan 40% zijn toegenomen.

Voor tarbot en griet zijn nu geen adviezen uitgebracht omdat het vorig jaar uitgebrachte advies voor 2 jaar geldt. Dit betekent concreet dat de TAC 2019 dezelfde zal zijn als voor dit jaar.

Ondanks het goede nieuws over de ontwikkeling van de bestanden toch het advies om de TAC’s van alle belangrijke bestanden te verlagen. Toenemende bestanden en tegelijkertijd een verlaging van de vangstmogelijkheden heeft in het verleden vaak geleid tot een toename van de discards, omdat het quotum ontbrak om deze aan te voeren. Met andere woorden: een verspilling van de aanwezige visvoorraden. Dit soort toestanden moeten we toch echt voorkomen. VisNed pleit er voor dat er TAC’s komen vastgesteld overeenkomstig de vangstmogelijkheden. En daar passen geen forse verlaging bij!  

Vaststellen vangstquota
ICES heeft nu voor meer dan 20 visbestanden in de Noordzee advies afgegeven. In december maakt de Europese Commissie voor een aantal gezamenlijk beheerde bestanden vangstafspraken met Noorwegen. Aan het eind van het jaar stelt de Raad van Visserijministers, in de zgn. Decemberraad, de toegestane vangsten voor 2019 vast.